شبکه های
کامپیوتری

در این جلسه، مفاهیم پایه‌ای شبکه‌های کامپیوتری معرفی شده و انواع شبکه‌ها از نظر گستردگی و مسافت مانند LAN، WAN و MAN بررسی می‌شوند. همچنین، معماری‌های شبکه شامل کلاینت-سرور و نظیر به نظیر مورد بحث قرار گرفته و رایج‌ترین توپولوژی‌های شبکه مانند ستاره‌ای، خطی، حلقوی و مش توضیح داده می‌شوند. هدف این جلسه، آشنایی با ساختار کلی شبکه‌ها و درک نحوه ارتباط و سازمان‌دهی اجزای مختلف آن‌ها است.

در این جلسه، مفاهیم مرتبط با توپولوژی بی‌سیم بررسی شده و انواع رسانه‌های انتقال داده شامل سیمی و بی‌سیم معرفی می‌شوند. همچنین، نقش متصل‌کننده‌ها (کانکتورها) در شبکه‌های کامپیوتری توضیح داده شده و استانداردهای مهم IEEE که در ارتباطات شبکه‌ای به‌کار می‌روند، مورد بحث قرار می‌گیرند. هدف این جلسه، آشنایی با زیرساخت‌های ارتباطی شبکه و استانداردهای رایج در این حوزه است.

در این جلسه، مفاهیم پخش اطلاعات در شبکه و انواع کانال‌های انتقال داده مورد بررسی قرار می‌گیرند. همچنین، به آدرس مک (MAC Address) و نقش آن در شناسایی دستگاه‌های شبکه پرداخته شده و تفاوت‌های هاب و سوئیچ در مدیریت ترافیک شبکه توضیح داده می‌شود. در پایان، عملکرد پروتکل ARP در تبدیل آدرس‌های IP به آدرس‌های MAC تحلیل خواهد شد. هدف این جلسه، درک بهتر فرآیندهای انتقال داده و شناسایی دستگاه‌ها در شبکه است.

در این جلسه، مفاهیم IP Address و انواع آن بررسی شده و کلاس‌های مختلف IP توضیح داده می‌شوند. همچنین، مفاهیم ترجمه آدرس شبکه (NAT و PAT) و نقش آن‌ها در مدیریت ارتباطات اینترنتی مورد بحث قرار می‌گیرد. در ادامه، تکنیک‌های Port Forwarding برای هدایت ترافیک شبکه، مفهوم Subnet Mask در تفکیک شبکه‌ها و Supernetting برای یکپارچه‌سازی آدرس‌ها تشریح خواهند شد. هدف این جلسه، درک ساختار آدرس‌دهی در شبکه‌ها و روش‌های بهینه‌سازی مدیریت IP است.

در این جلسه، به اهمیت مدل‌سازی در شبکه‌های کامپیوتری پرداخته شده و مروری بر تاریخچه مدل‌سازی شبکه انجام می‌شود. سپس، مدل‌های OSI، TCP/IP و ATM معرفی و مقایسه خواهند شد. همچنین، مفاهیم کلیدی مانند واحد داده (Data Unit)، واحد داده پروتکلی (PDU)، واحد داده خدماتی (SDU)، سرآیندها (Headers)، بار مفید (Payload) و کیفیت خدمات (QoS) بررسی می‌شوند. هدف این جلسه، درک ساختار مدل‌های ارتباطی شبکه و نحوه تبادل داده بین دستگاه‌ها است.

در این جلسه، ابتدا مروری بر رسانه‌های انتقال داده انجام شده و مفاهیم سیگنال، نرخ بیت (Bit Rate) و پهنای باند (Bandwidth) بررسی می‌شوند. سپس، به عوامل ایجاد خطا در لایه فیزیکی مانند نویز (Noise) و جیتر (Jitter) پرداخته شده و تأثیر آن‌ها بر کیفیت ارتباطات شبکه تحلیل می‌شود. در ادامه، انواع تاخیر در شبکه معرفی خواهند شد. هدف این جلسه، درک تأثیر ویژگی‌های فیزیکی و اختلالات مختلف بر انتقال داده در شبکه‌های کامپیوتری است.

در این جلسه، مفهوم دسترسی به رسانه (Media Access Control) و اهمیت آن در شبکه‌های کامپیوتری بررسی می‌شود. سپس، به تداخل (Collision) و روش‌های جلوگیری از آن پرداخته شده و انواع روش‌های دسترسی به رسانه شامل CSMA/CA، CSMA/CD، Token Passing، Polling، Demand Priority، TDMA، FDMA، CDMA، DDMA و WDMA معرفی و مقایسه خواهند شد. هدف این جلسه، آشنایی با مکانیزم‌های کنترل دسترسی در شبکه و بهینه‌سازی انتقال داده برای کاهش تداخل و افزایش کارایی ارتباطات است.

در این جلسه، عملکرد سوئیچ لایه ۲ و بریج (Bridge) در شبکه بررسی شده و مفاهیم Collision Domain و Broadcast Domain توضیح داده می‌شوند. سپس، پروتکل VLAN و کاربرد آن در جداسازی ترافیک شبکه معرفی شده و تفاوت‌های Backplane، Uplink و Trunk مورد بحث قرار می‌گیرند. علاوه بر این، مفهوم Black Hole VLAN و نقش آن در بهبود امنیت شبکه توضیح داده شده و در نهایت، پروتکل STP (Spanning Tree Protocol) و اهمیت آن در جلوگیری از حلقه‌های شبکه تشریح خواهد شد. هدف این جلسه، درک معماری سوئیچینگ، تفکیک ترافیک شبکه و بهینه‌سازی مسیرهای ارتباطی است.

در این جلسه (بخش اول مسیریابی)، مفاهیم پایه‌ای مسیریابی (Routing) مانند Hop، InterVLAN و Leg بررسی می‌شوند. سپس، تکنیک‌های VLSM (Variable Length Subnet Mask) و FLSM (Fixed Length Subnet Mask) توضیح داده می‌شوند. همچنین، مفهوم سیستم خودمختار (AS) و اهمیت آن در مسیریابی، ساختار جدول مسیریابی و نقش دروازه پیش‌فرض بررسی خواهد شد. در نهایت، انواع کلاس‌های پروتکل‌های مسیریابی معرفی و ویژگی‌های آن‌ها مورد بحث قرار می‌گیرد. هدف این جلسه، درک اصول مسیریابی و نحوه مدیریت مسیرها در شبکه‌های پیچیده است.

در این جلسه (بخش دوم مسیریابی)، به بررسی پروتکل‌های مسیریابی پرداخته می‌شود. مفاهیم و ویژگی‌های پروتکل‌های مختلف شامل RIP، IGRP، OSPF، IS-IS، EIGRP و BGP معرفی و تفاوت‌های آن‌ها مورد بحث قرار خواهد گرفت. هدف این جلسه، آشنایی با نحوه عملکرد و انتخاب بهترین پروتکل مسیریابی برای انواع مختلف شبکه‌ها و شرایط خاص است.